Nierzadko zdarza się tak, że w działalność firmy angażuje się cała rodzina, co oznacza, że śmiało można ją nazwać biznesem rodzinnym. Niestety taka firma po przejściu na emeryturę albo po śmierci właściciela/założyciela niekoniecznie przędzie równie dobrze jak wcześniej. Zdarza się, że potomni zmarłego nie potrafią się dogadać, albo nie chcą przejąć na siebie odpowiedzialności za firmę. Aby ograniczyć ryzyko wystąpienia kryzysu, nie należy zwlekać z uregulowaniem spraw związanych z sukcesją firmy. Jednym ze sposobów na sprawną regulację tych zagadnień jest fundacja rodzinna.
Fundacje rodzinne – nowe rozwiązanie w polskim prawie
O fundacjach rodzinnych głośno było jakiś czas temu, jednak ostateczne decyzje w tej sprawie zapadły niedawno, a projekt ustawy o fundacji rodzinnej został opublikowany 22 marca 2021 roku. Fundacje rodzinne to nowe rozwiązanie w polskim prawie, ale już teraz interesuje się nim wielu właścicieli rodzinnych biznesów.
Fundacja rodzinna ma ułatwić wielopokoleniową sukcesję firmy. Jest to rozwiązanie przewidziane przede wszystkim dla średnich i dużych przedsiębiorstw posiadających w majątku znaczne aktywna. Dzięki nowemu rozwiązaniu firmę bez większych trudności będzie można przekazać członkom rodziny lub innym osobom bliskim.
Jaki jest cel powołania fundacji rodzinnej?
Dzięki fundacjom rodzinnym możliwe będzie budowanie wielopokoleniowych firm rodzinnych, akumulowanie i chronienie ich kapitału, a także reinwestowanie go w gospodarkę krajową.
Zgodnie z projektem, fundację rodzinną (jej siedziba musi znajdować się w Polsce) będzie można powołać poprzez akt założycielki. Dopuszcza się również drugą możliwość, a mianowicie powołanie fundacji w testamencie. Niezależnie od sposobu powołania należy pamiętać, że warunkiem koniecznym jest sporządzenie aktu notarialnego.
Fundator w akcie notarialnym musi zawrzeć statut, w którym znajdą się zasady działalności fundacji. Wszystko po to, by funkcjonowanie firmy po odejściu lub śmierci jej właściciela nie zostało zakłócone. Oczywiście sporządzenie aktu notarialnego i dodanie firmy do jawnego rejestru fundacji rodzinnych w KRS to jeszcze nie wszystko. Zgodnie z projektem, fundator będzie musiał wnieść do fundacji mienie o wartości co najmniej 100.000 zł na realizację jej celów. Takie działanie nie będzie powiązane z obciążeniami podatkowymi i nie będzie stanowiło przychodu w rozumieniu przepisów o podatku CIT.
Fundacja rodzinna – beneficjenci
Beneficjentem fundacji będą mogły zostać osoby wskazane przez fundatora, ze szczególnym uwzględnieniem członków rodziny, aczkolwiek należy zaznaczyć, że ustawa nie przewiduje wymogu pokrewieństwa. Należy przyjąć, że beneficjentem powinna zostać osoba bliska założycielowi, nawet jeśli formalnie nie należy do rodziny. Jako beneficjenta można wskazać również organizację użytku publicznego. Fundacja rodzinna musi spełniać świadczenia na rzecz wskazanego przez fundatora beneficjenta, co możliwe jest wówczas, gdy w sposób właściwy zarządza majątkiem firmy i go ochrania.